छेप च्यु अर्थात १०औं तिथि दशमी गुरु रिम्पोछे तिथि

               लेखक:- लामा थुप्तेन योञ्जन तामाङ

बुद्धिस्ट धर्म अनुसार हरेक महीनामा विभिन्न शुभ तिथिहरु  हुन्छन् ।जस्तै बुद्धिस्ट महीनाको
८औं  तिथि (छेप ग्ये) अष्ठमी।
१०औं तिथि (छेप च्यु) दशमी ।
१५औं तिथि (छेप च्योङ्ङ) पुर्णिामा ।
२५औं तिथि (छेप ञेरङा) दशमी । र
३०औं तिथि (नाम्खाङ) औंसी पर्दछ।

गुरु रिम्पोछेको वास्तविक तिथि चाहिँ बुद्धिस्टओ छैटौं महीनाको १० औं तिथि हो। र हरेक महीनाको १०औं  तिथिलाई गुरु रिन्पोछे तिथि मानिन्छ। त्यसैगरी बुद्धिस्टको २ महीना अर्थात धावा ञिपा छेप च्यु, १०औं तिथि तदअनुसार 18 मार्च 2016 शुक्रबारको दिन गुरु रिन्पोछेको तिथि थियो।

बुद्धको अन्तिम निर्वना भएको बेला साफ्नै चेला हरु सबै बोलाउनु भएर चेला हरुलाई आज म यो संसार छोडेर जादै छु भन्नू भयो।र सबै शिक्षा हरुले अब बुद्ध हामी संग नरहने भयो भनेर चिन्ता गर्नु थाल्यो त्यसपछि भन्नू भयो तिमीहरु चिन्ता नगर्नु म ( उगेन ह्युल ) धाना कोशी भन्ने ठाउमा ठुलो पोखरीको बीचमा कमलको फुल माथी ८ वर्षओ बालकको रूपमा जन्म लिन्छु,वहाँ लाई मान्नु भन्नू भयो । वहाँ मेरो औतारको रूपमा आउनु हुनेछ।म जस्तै शान्त स्वरुपको हुँदैन। अलि फरक रुपको हुन्छ र वहाँमा सम्पुर्ण ज्ञानले भरिपुर्ण भएको महा शक्ति र अमर हुनेछ। उहाँ सबै बुद्धको स्वरुप एकै रूपमा भएको र तिनै कालको बुद्ध वहाँ गुरु रिन्पोछे हुनुहुन्छ।

गुरु रिन्पोछे ८ वटा ठुलो सिंहले उचालेको रत्नमणीको गद्दीमा विभिन्न किसिमको कमलको फुल र सुर्य चन्द्रको आसनमा तीनकलको सम्पुर्ण बुद्धहरु एकीकृत स्वभावको,असमानकरुणाका निधि श्रीमान मुल लामागुरु महाबज्रधरको रूपमा बसिरहेका,वर्ण सेतोमा रातो ओज लागेको एक कुख मण्डल र दुईहात राजाको गम्भीर मुद्रामा बस्नुभएको दायाँहातमा पञ्चाग्र बज्र संतर्जित मच्चाइरहेको भावमा धारण गरेको,उहाँले एक भटक योगि को खटम भनिने विशेष त्रिशूल बोक्नु भएको। शरीरमा श्हबेर लामो लामो बाहुला भएको भोटो,धर्मवस्त्र र फोका नामक नृत्यवस्त्र लगाउनु भएको,शिरमा प्यश्व पद्मकारको टोपी लगाउनु भएको छ।

गुरु रिन्पोछेको ८ प्रकारका रुप ज्योती विभिन्न ठाँउ परिस्थिति अनुसार क्रोध वा शान्त रूपमा आफ्नो अस्तित्व विभिन्न पक्षहरुलाई प्रतिनिधित्व गर्नु भएको छ । रिग्पा शेड्र अनुसार ८ प्रमुख प्रकारका आफ्नो जीवनमा विभिन्न अंक मा गुरु रिन्पोछे द्वारा ग्रहण गरेका थिए । गुरु रिम्पोछे को ८ रुप ज्योती विभिन्न गुरु रिम्पोछे को चित्रण छैन,तर विभिन्न आवश्यकता र माग अनुसार देखि पर्न आफ्मो क्षमता प्रतिबिम्बित गर्नु भएको हो। ८ रुपलाई तिब्बतीमा गुरु छेन्ग्ये भनिन्छ । गुरु को मन्त्र हो

ॐ अ हुँ बज्र गुरु पद्म सिद्धी हुँ।

गुरु छेन्ग्ये, ८ गुरुको नाम हुन:-
१) गुरु पद्म ज्युङ्ने।
२)गुरु उर्गेन दोर्जे छ्याङ ।
३) गुरु शाक्य सेङ्गे ।
४) गुरु पद्म ग्याल्पो ।
५) गुरु लोदेन छोग्जे।
६) गुरु ङिमा होइसेर ।
७) गुरु दोर्जे ड्रोलो ।
८) गुरु सेङ्गे ड्राडोगबहुन।

गुरु पद्म ज्युङ्ने :-

कमलको फुलमा जन्म भएको उहाँ एक कमलाको फुल माथी बसिरहनु भएको, त्यो चिसो विरुद्ध सुरक्षा रूपमा,निलो वस्त्र शवेर र भारी तिब्बती जुता पहनता जो अन्तर्गत एक भिक्षु ,तीन राज वस्त्र लगाउनु भएको। उहाँ दयालु प्रेम को दाहिने हातमा हिरा-मण्डाले र योगि स्पष्ट बुद्धि आफ्नो बायाँ हातमा महा शक्ति भएको जल अ्मृत भएको खोपडी धारणा गर्नु भएको। उहाँले एक भटक योगि को खटम भनिने विशेष त्रिशूल बोक्नु भएको। र उनको टाउको एक नेपाली कपडा मुकुट,शैली एक कमल फुल को आकार को एक स्मरण गराउन डिजाइन मा टोपी लगाउनु भएको ।त्यस बेला ''गुरु पद्म सम्भावा '' रुप धारणा गर्नु भएको हो।

गुरु उर्गेन दोर्जे छाङ:-

सम्भोग काया को पोशाक मा रंग मा गाढा निलो रुप देख्नु भएको छ। युम खाडोसंग अङ्गलोमा बाधिएको संघ मा चित्रण गरिएको। त्यस बेला ''गुरु दोर्जे छाङ'' को रुप धारणा गर्नु भएको हो।

गुरु शाक्य सेङ्गे:-

उहाँ ८ बिद्ध्याधारा को तान्त्रिक अभ्यासहरु सिकिसक्नु भएको,बोध गाया को साक्या को सिंहमा । उहाँ ले एक पुर्ण नियुक्त बौद्ध भिक्षु रूपमा आफ्नो रुप देखाउनु भएको छ।त्यस बेला ''गुरु शाक्य सेङ्गे'' को रुप धारणा गर्नु भएको हो।

उडियन को गुरु पद्म ग्याल्पो:-   

उहाँ कमल फुल माथी त्रीपिटक (धर्मशास्त्रको तीन संग्रह) को राजा रुपमा बस्नु भएको । उहाँले एक जवान पहनाया राजकुमार वा राजा जस्तै देख देखाउनु भएको छ। त्यस बेला '' गुरु पद्म ग्याल्पो'' को रुप धारणा गर्नु भएको हो।

कश्मिर को गुरु लोदेन छोग्जे:-

उहाँ इमानदार युवा जस्तै,सबै दुनिया को ज्ञान बटोरता गर्ने एक महान रूपमा बस्नु भएको। उहाँले एक हात-ड्रमरु पिटाइ र एक हात खोपडी -कचौरा समातेर,राज कुमार लुगामा देखाउनु भएको छ। त्यस बेला '' गुरु लोदेन छोग्जे'' को रूप धारणा गर्नु भएको हो।                                                                  

गुरु ङिमा होइसेर:-

जोग्छेन को सूक्ष्म मार्फत मन को अन्धकार उज्यालो गर्ने गुरु ङिमा होइसेर को घामको ज्योती योगि रूपमा बस्नु भएको उहाँ ले एक खटम सुर्य तिर अंक जो पकड एक कमर कपडा मात्र र लुगा एक नग्न योगि रूपमा देखाउनु भएको छ। त्यस बेला '' गुरु ङिमा होइसेर '' को रुप धारणा गर्नु भएको हो।

गुरु दोर्जे ड्रोलो:-

बज्रकिलय (उग्र बज्रस्वत्त्व) को घोर प्रकटिकरण '' हिरा हावाको झोका रूपमा '' सबै को सान्त्वनादाता,बुद्धि - खजाना संग तत्व कैद गरि बस्नु भएको रूपमा चिनिन्छ । त्यस बेला '' गुरु दोर्जे ड्रोलो'' को रुप धारणा गर्नु भएको हो।

गुरु सेङ्गे ड्रदोग:-

नालन्दा विश्वविद्यालय को गुरु सेङ्गे ड्रदोग बहस को सिंह ,प्राणी जगतको मुलुकभर धर्म को प्रचार गर्नु भएको । उहाँले एक हातमा एक डण्डाले र अन्य एक बिच्छी समात्नु भएको ,एक धेरै भयंकर रुप,गाढा निलो र शक्तिशाली बोद्धिस्वत्त्व बज्रपानी को आकारको रुप देखाउनु भएको छ।त्यस बेला '' गुरु सेङ्गे ड्रडोग '' को रुप धारणा गर्नु भएको हो।

गुरु रिन्पोछे दोस्रो बुद्ध मानिन्छ । उहाँ सबै बुद्धको स्वरुप एकै रूपमा भएको ,र तिनै कालको बुद्ध वहाँ गुरु रिम्पोछे हुनुहुन्छ। उहाँ मा मन्जुश्रीको ज्ञान,आयुको ज्ञान,बैद्द्यको ज्ञान, धन लक्ष्मीको ज्ञान,शक्ति को ज्ञान, दया करुणा प्राणिहरु उद्धारको ज्ञान, देविहरुको ज्ञान इत्यादी सबै बुद्धको ज्ञान उहाँमा भएको महा गुरु रिन्पोछे हो।उहाँ निर्वाण हुनु भएको छैन उहाँ अहिले (सिम्पोइ ह्युल) राक्षस को देशमा हुनुहुन्छ । हामी ले गुरु रिम्पोछेको बन्दना,पूजापाठ,मन्त्र जप गर्नुभएमा हामिमा आइपर्ने विभिन्न बाधाबिग्न,दिन दश हटेर जानेछ। मनले चोताएको पूरा हुने, आयु लामो हुने, धन सम्पत्ति को अभाव नहुने, र हामी सबैको।जीवन रक्षा हुनेछ।गुरुले भन्नु भएको छ कि जस्ले भक्ति र बिश्वासको साथ मेरो बन्दना मन्त्र गुन गुनाउछौँ,उस्कै शिरमा म सधैं हुनेछु भनुभएको छ। त्यसैले गुरु रिन्पोछेको बन्दना र जप जति सक्नु हुन्छ त्यति गर्नुहोस!!!

थुजेछे!!!

ॐ अ हुँ बज्र गुरु पद्म सिद्धि हुँ !!!